Begrippen en referenties

Bekijk begrippenBekijk referenties

Begrippen

Atjeh

Atjeh Provincie in het meest westelijke puntje van Sumatra.

Bersiap

Gewelddadige periode waarin Indonesische nationalistische strijders na het uitroepen van de onafhankelijkheid geweld gebruikten tegen Nederlanders, Indische Nederlanders en andere mensen die in het Nederlandse bestuur gediend hadden.

Bevrijders

Een groep mensen die anderen bevrijden uit een oorlogssituatie.

Bondgenoot

Iemand met wie je samen optrekt en die je helpt. Bijvoorbeeld om samen tegen iemand te vechten in een oorlog.

Capituleren

Overgeven. Het beëindigen van een (gewapende)strijd.

Cut Nyak Dhien

Prinses en leidster van de opstand tegen Nederland in de Atjeh oorlog.

Dienstplichtig

Militairen die worden opgeroepen door de overheid. Niet vrijwillig.

Dwangarbeid

Arbeid die mensen tegen hun wil in moeten verrichten. Vaak onder zeer slechte omstandigheden.

Geallieerden

Verzamelnaam voor de strijdkrachten die gezamenlijk vochten tegen Japan, Nazi-Duitsland en Italië tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Guerrilla

Strijd van troepen die in kleine partijen hun tegenstanders overvallen, om zich daarna weer snel te verbergen. Dit wordt vaak gedaan door een groep die confrontatie wil vermijden door het verschil in vuurkracht.

Inlichtingendiensten

Organisatie die informatie verzamelt om je eigen veiligheid te verbeteren of je vijand in kaart te brengen of te verzwakken.

Interneringskampen

Een kamp om grote groepen mensen vast te zetten, om hen van hun vrijheid te beroven.

Kapitein Raymond Westerling

Een kapitein in het Nederlandse leger die er om bekend staat vele oorlogsmisdaden te hebben gepleegd tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog.

Koloniën

Een overzees gebied dat onder het bestuur van een ander land staat. Dit gebied wordt vaak gebruikt om winst te creëren voor het moederland.

KNIL

Koninklijk Nederlandsch-Indisch leger. Dit leger was het officiële Nederlandse koloniale leger in Nederlands-Indië.  

Marshallhulp

Financiële hulp die Nederland van Amerika kreeg om het land weer op te bouwen na de Tweede-Wereldoorlog.

Merdeka

Een veelgebruikte leus die door de Indonesische nationalisten gebruikt werd. Merdeka betekent vrijheid of onafhankelijkheid in het Indonesisch.

Molukkers

Mensen die leven of afkomstig zijn van de eilandengroep de Molukken in Indonesië.

Nationalisme

Voorliefde voor eigen land, cultuur en geschiedenis. Streven naar nationale zelfstandigheid.

Nederlands-Indië

De gekoloniseerde gebieden door de Nederlandse staat van het land wat nu Indonesië heet.

Oorlogsmisdaden

Alle misdaden die tijdens een oorlog worden gepleegd. Vaak zijn het misdaden van militairen ten opzichte van burgers. 

Oorlogsvrijwilligers

Een militair die zich vrijwillig aanmeldt voor het leger.

Soekarno

Leider van de nationalisten, hij riep op 17 augustus 1945 de Indonesische onafhankelijkheid uit.

Soevereiniteitsoverdracht

Het overdragen van de macht over een bepaald land of gebied.

Veteranen

Oud militairen.

VOC

De Verenigde Oost-Indische Compagnie. Dit was een handelsorganisatie die vanuit de Nederlandse staat een monopolie verkreeg om te handelen in Azië.

Referenties

  • Archief Bronbeek (1874). Groep officieren van het linkerhalf 3e aan de poort van den kraton [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1901). Nederlandse soldaten tijdens de Atjeh oorlog (1) [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1901). Nederlandse soldaten tijdens de Atjeh oorlog (2) [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). De poort [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). De reinigingsdienst [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). Elke dag hetzelfde liedje [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). Het vertrek van de Badoengse vrouwen, waar gaan we heen??? [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). Kire Norre [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). Leefruimte gevangenen wordt steeds kleiner [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (1942-1944). Pakketten van het Rode Kruis [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). 30 april Koninginnedag [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Cut Nyak Dhien gevangen genomen [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Eerste kus met Gerda en de buikgriep [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). En nu Indië, meldt u als vrijwilliger [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Flip Peeters [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Flip en Gerda nemen afscheid [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Foto knuffel interneringskamp [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Foto van Gerda [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Kaart van Nederlands-Indië uit de Atlas van Dr W.J.A. Huberts Tjeenk Willink 1888 [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Krijgers uit de Atjeh-oorlog (1) [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Krijgers uit de Atjeh-oorlog (2) [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Leven op kazernes na soevereiniteitsoverdracht [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Meldt u als oorlogsvrijwilliger [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Nederlands-Indië op Europa geprojecteerd [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Nederlandse soldaten tijdens de Atjeh oorlog [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Soekarno roept onafhankelijke staat Indonesië uit [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Soevereiniteitsoverdracht [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Spandoek we don’t like the Dutch [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Tekening dagboek 2 jaar in dienst [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Tekening dagboek eerste nachtwacht [Foto]. Bronbeek.
  • Archief Bronbeek (2010). Tekening dagboek patrouilles en nachtwachten [Foto]. Bronbeek.
  • Boersema, W. (2020, 6 maart). Waarom Nederland worstelt met een koninklijk excuus aan Indonesië. Geraadpleegd op 31 maart 2020, van https://www.trouw.nl/binnenland/waarom-nederland-worstelt-met-een-koninklijk-excuus-aan-indonesie~b43a4f21/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F
  • Dalhuis, L., van Selm, M., & Steeg, F. Geschiedenis van Indonesië. Zutphen: Walburg Pers.
  • De Jong, J. (1998). De waaier van het fortuin. Den Haag: SDU Uitgevers.
  • De Wereld Draait Door (2019, 21 november). ‘Joop Hueting had oorlogsmisdaden binnenskamers moeten houden.’ [Video]. Youtube. (74) ‘Joop Hueting had oorlogsmisdaden binnenskamers moeten houden.’ – YouTube. 4 ‘Joop Hueting had oorlogsmisdaden binnenskamers moeten houden ‘ Trim www.meerwetenoverindonesië.nl – YouTube
  • De Wereld Draait Door (2020, 10 maart). Excuses koning aan Indonesië – ‘Waar bemoeit hij zich mee?’ [Video]. Youtube. (86) Excuses koning aan Indonesië – “Waar bemoeit hij zich mee?” – YouTube
  • Geels, M. (2020, 10 maart). Excuses koning voor Nederlands geweld bij onafhankelijkheid Indonesië. Geraadpleegd op 2 april 2021, van https://www.nrc.nl/nieuws/2020/03/10/willem-alexander-excuses-indonesie-a3993218
  • Hekster, K. (2020, 1 maart). Geen koninklijke escuses bij bezoek aan Indonesië, maar waarom niet? Geraadpleegd op 2 april 2020, van https://nos.nl/artikel/2325249-geen-koninklijke-excuses-bij-bezoek-aan-indonesie-maar-waarom-niet.html
  • Hidskes, M. (2016). Thuis gelooft niemand mij. Amsterdam: Atlas Contact
  • Museum Bronbeek. (2020, 19 oktober). Filmportret Hans Arntzenius [Video]. Youtube. (74) Filmportet Hans Arntzenius – YouTube
  • Museum Bronbeek. (2020, 19 oktober). Filmportret Sayidiman [Video]. Youtube. (74) Filmportret Sayidiman – YouTube
  • Museum Bronbeek. (2020, 19 oktober). Filmportret Kadijo [Video]. Youtube. (74) Filmportet Kadijo – YouTube
  • Limpach, R. (2016). De brandende kampongs van Generaal Spoor. Amsterdam: Boom
  • Stolwijk, A. (2016). Atjeh (2e druk). Amsterdam: Prometheus
  • Verbraak, C. (Regisseur). (2019, 21 november). Onze jongens op Java. In BNNVARA (Producent), aflevering 1.
  • Verbraak, C. (Regisseur). (2019, 21 november). Onze jongens op Java. In BNNVARA (Producent), aflevering 2.
  • Verbraak, C. (Regisseur). (2019, 21 november). Onze jongens op Java. In BNNVARA (Producent), aflevering 3.
  • Verbraak, C. (Regisseur). (2019, 21 november). Onze jongens op Java. In BNNVARA (Producent), aflevering 4.
  • Wikipedia (2007). IndonesiaAceh [Foto]. Wikimedia Commons. IndonesiaAceh – Atjeh – Wikipedia
  • Wikipedia (2013). Cut Nyak Dhien Portrait [Foto]. Wikimedia commons. Category:Cut Nyak Dhien – Wikimedia Commons
  • Wikipedia (2013). Inslag atoombon Nagasaki [Foto]. Nagasakibomb – Atoombommen op Hiroshima en Nagasaki – Wikipedia
  • Wikipedia (2015). Kapitein Westerling [Foto]. Raymond Westerling – Raymond Westerling – Wikipedia
  • Wikipedia (2015). Teuku Umar [Foto]. Wikipedia. Teuku Umar – Teuku Umar – Wikipedia
  • Wikipedia (2020). USS Missouri Japanse capitulatie [Foto]. Wikipedia. Mamoru Shigemitsu signs the Instrument of Surrender, officially ending the Second World War – Alt – Overgave van Japan – Wikipedia